Disneyland 1972 Love the old s
Phanh khí nén là loại phanh có kết cấu phức tạp. Dùng trên ôtô cở lớn hoặc có kéo remoque, các loại xe khác, xe buýt. . .
ƯU ĐIỂM: tàu hỏa, xe buýt và các xe đầu kéo đều lựa chọn phanh khí nén mà không sử dụng phanh thuỷ lực bởi vì dầu phanh có thể bị chảy hết khỏi hệ thống nếu có rò rỉ, còn khí nén thì không bị như vậy! Mặt khác, các phương tiện nêu trên thuộc nhóm vận tả hạng nặng (cả người và hàng hoá) nên yêu cầu về độ an toàn là tối quan trọng. Một đoàn tàu cao tốc sữ dụng phanh thuỷ lực sẽ trở thành một đoàn tàu tử thần lao đi với tốc độ của một viên đạn nếu chẳng may dầu phanh bị rò rỉ.
Đối với phanh khí nén, đều tài tình nhất là nếu toàn bộ khí bị rò rỉ hết ra ngoài thì cơ cấu phanh dừng sẽ được kích hoạt tự động và hảm cả đoàn tàu lại.
Trong khi đó, nếu phanh thủy lực bị rò rỉ hết dầu phanh thì sẽ thực sự là một thảm hoạ.
KHUYẾT ĐIỂM: có kết cấu phức tạp với nhiều cụm chi tiết. Kích thước và trọng lượng khá lớn, giá thành cao, độ nhạy ít, thời gian chậm tác dụng lớn.
CẤU TẠO CỦA MỘT HỆ THỐNG PHANH KIỂU KHÍ NÉN ĐIỂN HÌNH:
MÁY NÉN KHÍ (Air compressor ): Nén và bơm khí tới các bình chứa để sẵn sàng sữ dụng.
- VAN ĐIỀU ÁP CỦA MÁY NÉN KHÍ (ari compressor governor ): Điều khiển thời điểm bơm khí của máy nén vào các bình chứa để đảm bảo thể tích khí đủ tiêu chuẩn.
- CÁC BÌNH CHỨA (air reservoir tanks ): chứa khí nén cho toàn hệ thống.
- CÁC VAN XÃ HƠI NƯỚC (drain valves ): nằm phía dưới các thân bình chứa, dùng để xã hơi nước lẫn trong khí nén.
- TỔNG VAN PHANH (foot valve ): khi nhận tác động từ chân phanh sẽ điều khiển nhả khí nén từ các bình chứa.
- BẦU PHANH (brake chambers): thường là một bình hình trụ có nhiệm vụ tạo lực đẩy lên đòn điều chỉnh khe hở má phanh thông qua một cần đẩy để quay cơ cấu cam phanh xe.
- CẦN ĐẨY (push rod ): một thanh nối bằng thép hoạt động tương tự như một pit-tông nối giữa bầu phanh với đòn điều chỉnh khe hở má phanh.
- ĐÒN ĐIỀU CHỈNH KHE HỞ MÁ PHANH ( slack adjusters ): một tay đòn nối cần đẩy với cơ cấu cam kiểu chử S để điều chỉnh khe hở giữa guốc phanh và tang phanh.
- CAM KIỂU CHỬ S: (brake-cam) cơ cấu cam kiểu chử S ép các guốc phanh vào sát tang phanh để phanh xe.
- GUỐC PHANH: các kim loại được phủ một lớp vỏ đặc biệt nhằm tạo ra ma sát với tang phanh.
- LÒ XO HỒI VỊ: (return spring) một lò xo cứng được nối với các guốc phanh ở mỗi bánh xe nhằm giữ các guốc ở vị trí không phanh khi không bị ép bởi cơ cấu cam.
NGUYÊN LÍ HOẠT ĐỘNG.
Trên phanh khí nén có một van ba ngả như tên gọi của nó, có ba cửa nối tới ba đường khí khác nhau một cữa dành cho ống dẫng chính từ bình tích khí, một cửa dẫn tới các xi-lanh công tác của cơ cấu phanh và cửa còn lại thông với các bình chứa phụ. Và như vậy, một hệ thống " van ba ngã " sẽ thực hiện các chức năng sau :
(1) NẠP KHÍ: hệ thống cần được nạp đầy khí nén thì mới có thể nhả phanh. Nghĩa là khi xe không hoạt động, nó luôn trong tình trạng được phanh. Chỉ khi áp suất trong trong hệ thống đạt tới mức thích hợp thì cơ cấu phanh dừng mới thôi tác dụng, xe sẵn sàng hoạt động.
(2) TÁC DẠNG PHANH: khi người điều khiển đạp phanh thì áp suất trong hệ thống sẽ giảm xuống. Còn khi lượng khí trong hệ thống giảm thì van ba ngã sẽ cho phép khí hồi về bình chứa, đồng thời cơ cấu phanh sẽ thực hiện chức năng phanh.
(3) NHẢ PHANH: sau khi thực hiện tác dụng phanh thì một lượng khí nén bị xả ra ngoài sau đó áp suất trong hệ thống được tăng để nhả phanh.